Dol op boeken? Richt een leesclub op

Recensie De leesclub voor het einde van het leven door Will Schwalbe

‘De leesclub voor het einde van het leven’ (***) van Will Schwalbe is een boek dat dol is op boeken

Dit boek over een leesclub is niet het mooiste dat ik ooit heb gelezen en ook niet het interessantste. Maar het raakte me wel. Waarom? Omdat het een ode is aan de literatuur én aan moeders. Will Schwalbe beschrijft de gesprekken tussen hem en zijn moeder in haar laatste levensjaar, over de boeken die ze samen lezen en bespreken. Mij zijn vooral de vele raaklijnen opgevallen tussen hun smaak en de mijne. Een paar voorbeelden? Schwalbe verwijst in het begin van het boek naar de geniale openingszin van mijn lievelingsroman, ‘Bidden wij voor Owen Meany’ van John Irving. Hij noemt het boek zelfs pure magie. Een andere favoriet van me, ‘De bonte sluier’ van Somerset Maugham, beschrijft hij als meeslepend en groots. Woorden die een copywriter zou gebruiken. I like.

Maar nu gaat het om De leesclub voor het einde van het leven

Het gaat wel om ‘De leesclub voor het einde van het leven’. Het verhaal in het kort. De moeder van Schwalbe heeft kanker in het laatste stadium. En terwijl moeder en zoon veel tijd doorbrengen in het ziekenhuis, wachtend op alweer een nieuwe chemobehandeling, besluiten ze de eerste voedselloze leesclub met slechts twee leden op te richten. Tijdens hun literaire uitwisselingen snijden ze allerlei onderwerpen aan die hen bezighouden: religie, homoseksualiteit, relaties, familie, werk… De gesprekken kaatsen heen en weer tussen het leven van de romanfiguren en hun eigen leven. En dat opzet lukt wonderwel. Diepgaande gesprekken met een moeder zijn trouwens altijd de moeite waard, want niemand anders kent je zo door en door. Schwalbe gaf zijn moeder op het einde van haar leven het grootste geschenk dat je iemand kunt geven: onverdeelde aandacht.

Verhaal noch stijl is hoogstaand

Schwalbe beschrijft alles heel objectief en afstandelijk. Hij beschrijft zijn moeder als een verkeersleider die het kleinste detail regelt en overschouwt. Door zijn objectieve, bijna documentaireachtige schrijfstijl raken de aftakeling van zijn moeder en haar uiteindelijke dood me niet echt. Maar wat er gezegd wordt over de boeken. Ja, dat wel! Ik ben nu eenmaal een boekenfanaat. En ook dit boek is duidelijk dol op boeken. Sommige boeken krijgen slechts een à twee regeltjes aandacht, andere worden uitgebreider besproken. Als een van hen beiden kopje-onder is gegaan in een boek, dan weet Schwalbe die gevoelens toch wel mooi, overtuigend en enthousiasmerend te beschrijven. Het resultaat? Mijn lijstje nog te lezen boeken is alweer wat langer geworden.

Ik deel graag een aantal frappante zinnen

Deze zinnen in het boek vielen me op: “We zijn allemaal lid van het laatste leesclubje van ons leven, of we willen of niet. Elk boek dat we lezen kan ons laatste boek zijn, elk gesprek kan ons laatste zijn.” En: “Boeken zijn de mooiste vorm van verpozing en vormen een belangrijke basis voor elk intermenselijk gesprek.” PS. Alweer deelt Cutting Edge mijn mening over het boek niet.

En met deze noot sluit ik graag af. Tot de volgende.

Misschien ben je ook geïnteresseerd in de volgende blogs?